Ngày đăng: 11:05 11/03/2023 - Lượt xem: 6178
Rối loạn mỡ máu (hay còn gọi là rối loạn lipid máu, mỡ máu cao) là tình trạng tăng, giảm bất thường các chỉ số mỡ máu. Sự thay đổi của các chỉ số mỡ máu được thể hiện cụ thể:
Nồng độ của các chỉ số mỡ máu được cụ thể như sau:
Các chỉ số mỡ máu | Chỉ số bình thường | Chỉ số vượt ngưỡng cho phép ảnh hưởng tới sức khỏe |
Cholesterol toàn phần | Dưới 200mg/dL
(<5,2mmol/l) |
Trên 240mg/dL
(>6,2mmol/l) |
LDL-Cholesterol | Dưới 130mg/dL
(<3,3mmol/dL) |
Trên 160mg/dL
(4,1mmol/l) |
Triglyceride | Dưới 160mg/dL
(<2,2mmol/l) |
Trên 200mg/dL
(>2,3mmol/l) |
HDL-Cholesterol | Trên 50mg/dL
(>1,3mmol/l) |
Dưới 40mg/dL
(<1mmol/l) |
Hầu hết những người bị rối loạn chuyển hóa mỡ máu không có biểu hiện điển hình hoặc nếu có cũng không rõ ràng. Tuy nhiên, một số biểu hiện sau cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh mỡ máu:
Dấu hiệu dễ nhận biết nhất khi bị mỡ máu là người bệnh thường xuyên có cảm giác mệt mỏi, khó chịu, ăn không tiêu, huyết áp không ổn định. Huyết áp khi tăng, khi giảm, thay đổi thường xuyên. Vì vậy, nếu có biểu hiện này, người bệnh nên đến gặp bác sĩ để được thăm khám và điều trị bệnh.
Nồng độ cholesterol trong máu tăng cao, lâu dần sẽ hình thành các mảng xơ vữa, bám vào thành mạch. Điều này cản trở quá trình lưu thông máu đến các chi dẫn tới hiện tượng đau nhức, sưng tấy. Ngoài ra, do thiếu máu lên chân nên gây ra hiện tượng lạnh chân.
Những cơn đau ngực thường đến thoáng qua và mất đi mà không cần điều trị. Nguyên nhân là do lượng mỡ trong máu tăng cao đột ngột. Triệu chứng thường xảy ra ở giai đoạn đầu khi bệnh mới chớm bị. Vì vậy, nếu triệu chứng này lặp đi lặp lại liên tục, hoặc có cảm giác khó chịu như bị đè nặng ở vùng ngực thì nên đi khám ngay.
Người bị mỡ máu cao thường có biểu hiện đau đầu, chóng mặt. Nguyên nhân gây ra triệu chứng này là do mỡ dư thừa tích tụ trong lòng mạch, tạo thành các mảng bám, cản trở quá trình lưu thông máu tới não.
Giai đoạn đầu, triệu chứng này không xuất hiện thường xuyên hoặc nếu có thì cũng ở mức độ nhẹ, không rõ ràng. Chính vì vậy, người bệnh thường nhầm tới các bệnh lý khác như: rối loạn tiền đình, thiếu máu não…
Rối loạn chuyển hóa mỡ máu cũng gây ra các biểu hiện ảnh hưởng tới hệ tiêu hóa như: khó tiêu, đầy hơi… Hiện tượng này là do chất béo dư thừa trong máu và gan ảnh hưởng tới quá trình trao đối chất và tiêu hóa. Biểu hiện khó tiêu này còn được thể hiện rõ khi bạn liên tục ăn những thực phẩm giàu chất béo như: Pizza, KFC, xúc xích…
Ngoài ra, người bệnh còn gặp phải một số triệu chứng như: Đổ mồ hôi lạnh, nôn hoặc buồn nôn, khó ngủ, chán ăn, có thể ngất…
Nguyên phát và thứ phát là 2 nguyên nhân chủ yếu gây ra bệnh rối loạn mỡ máu. Cụ thể:
Rối loạn chuyển hóa mỡ máu nguyên phát là do biến đổi gen dẫn đến tình trạng tăng cholesterol toàn phần, triglyceride, LDL-Cholesterol và đồng thời giảm HDL-Cholesterol (mỡ tốt).
Các trường hợp có nguy cơ bị rối loạn mỡ máu nguyên phát như:
Thói quen ăn uống, sinh hoạt dưới đây cũng là nguyên nhân dẫn tới tình trạng mỡ máu, cụ thể:
Những người mắc bệnh lý hoặc sử dụng thuốc dưới đây cũng có nguy cơ bị máu nhiễm mỡ:
Rất nhiều đối tượng có nguy cơ mắc bệnh mỡ máu, chẳng hạn như:
Rối loạn mỡ máu là bệnh lý nguy hiểm bởi, nếu không được kiểm soát mỡ xấu lâu dần sẽ bám vào các thành mạch máu, tạo thành mảng xơ vữa. Điều này sẽ cản trở quá trình lưu thông máu tới não, tim và dẫn tới biến chứng như:
Do bệnh không có biểu hiện cụ thể, nên để chấn đoán chính xác bệnh mỡ máu, bác sĩ sẽ căn cứ vào kết quả xét nghiệm máu. Nếu một trong 4 các chỉ số vượt ngưỡng cho phép như bảng ở trên thì tức là người bệnh bị mỡ máu cao.
Ngoài ra, một số bệnh viện, phòng khám còn đưa ra mốc khác nhau để chẩn đoán bệnh, cụ thể:
Để điều trị mỡ máu cao, người bệnh có thể thực hiện những phương pháp sau:
Trường hợp rối loạn mỡ máu ở mức độ nhẹ, người bệnh chưa vội dùng thuốc mà có thể thực hiện biện pháp cải thiện bệnh bằng cách thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt khoa học. Cụ thể:
Ngoài ra, người bệnh cũng sắp xếp thời gian nghỉ ngơi hợp lý, tránh căng thẳng, stress bởi đây cũng là nguyên nhân gây rối loạn chuyển hóa mỡ máu.
Nếu chế độ ăn uống không đủ khả năng điều chỉnh các chỉ số mỡ máu về ngưỡng an toàn, mức độ bệnh có nguy cơ biến chứng. Bác sĩ sẽ chỉ định áp dụng phương pháp điều trị bằng thuốc tân dược.
Một số nhóm thuốc thường được chỉ định trong điều trị mỡ máu cao, điển hình như:
Lưu ý: Các nhóm thuốc kể trên phải được sử dụng theo đúng chỉ định của bác sĩ. Bởi, lạm dụng có thể sẽ khiến người bệnh có nguy cơ gặp phải các tác dụng không mong muốn như: Tăng huyết áp, teo cơ vân, tổn thương gan, tăng men gan… Chưa kể, người bệnh còn phụ thuộc vào thuốc.
8. PHÒNG TRÁNH BỆNH RỐI LOẠN MỠ MÁU
Thực hiện chủ trương “phòng bệnh hơn chữa bệnh”, để phòng bệnh mỡ máu và ngăn ngừa nguy cơ biến chứng tai biến mạch máu não, đột quỵ, mỗi người hãy lưu ý:
Rối loạn mỡ máu tuy không có biểu hiện điển hình nhưng biến chứng mà nó mang lại vô cùng nguy hiểm. Vì vậy, mỗi người bệnh nên bổ sung kiến thức chăm sóc sức khỏe cho mình và gia đình để phòng ngừa và điều trị bệnh tích cực.