Ngày đăng: 14:05 20/03/2023 - Lượt xem: 7319
Bệnh trĩ hay còn được gọi là bệnh lòi dom (theo cách gọi của dân gian), đây là tình trạng các cụm tĩnh mạch bên trong trực tràng và hậu môn bị sưng và phồng lên do liên tục chịu nhiều áp lực hoặc bị chèn ép.
Điểm chung của người bị bệnh trĩ là phát hiện bệnh khá trễ dẫn đến việc điều trị bệnh trĩ cũng trở nên khó khăn hơn.
- Một là, tuy bệnh trĩ có ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, nhưng vì thường không quá nặng nên người bệnh thường ít quan tâm hoặc bỏ qua.
- Hai là, trĩ nằm ở vùng “nhạy cảm”, kín đáo nên rất nhiều bệnh nhân, đặc biệt là phụ nữ rất ngại đi thăm khám hay tư vấn.
Hai loại bệnh trĩ là trĩ nội và trĩ ngoại, được phân chia qua ranh giới là đường răng lược, trĩ nội khi những búi trĩ nằm trên đường răng lược và trĩ ngoại khi những búi trĩ nằm dưới đường răng lược, được phủ bởi da.
Dựa vào mức độ nặng nhẹ mà các bác sĩ chia bệnh trĩ nội thành 4 cấp độ:
Độ 1: Trĩ chỉ to trong lòng ống hậu môn, khi đại tiện trĩ không sa ra ngoài;
Độ 2: Búi trĩ sa ra ngoài hậu môn khi đi đại tiện, sau đó tự co lên;
Độ 3: Búi trĩ sa ra ngoài hậu môn khi đi đại tiện, sau đi ngoài người bệnh thường phải lấy tay đẩy búi trĩ vào lại trong hậu môn
Độ 4: Búi trĩ sa thường xuyên ở ngoài hậu môn hoặc đẩy vào hậu môn khó, khi đi lại hoặc gắng sức búi trĩ dễ tụt ra ngoài hậu môn.
Là búi trĩ nằm dưới đường răng lược, được phủ bởi da. Trĩ ngoại thường nhẹ và ít gây biến chứng.
Một vấn đề người bệnh dễ nhầm lẫn là “trĩ nội” độ 3, độ 4, khi bị sa ra ngoài thì nghĩ là “trĩ ngoại”!
Có 2 nhóm nguyên nhân làm phát sinh bệnh trĩ:
- Các bệnh đường ruột như bị táo bón, ỉa chảy kéo dài, hội chứng lỵ, viêm đại tràng, ăn nhiều chất cay, bia rượu,…
- Một số nghề nghiệp phải ngồi nhiều, đứng lâu như thợ may, nhà báo, lái tàu, nhân viên văn phòng,… cũng là nguyên nhân chính gây bệnh trĩ
Lưu ý: Bệnh trĩ là bệnh lý đưa đến giãn tĩnh mạch và sa niêm mạc trực tràng. Do đó, trĩ cũng có thể là triệu chứng biểu hiện của bệnh khác như ung thư trực tràng, có thai chèn ép, xơ gan cổ trướng,…Vì vậy, bác sĩ trước khi điều trị bệnh cần thăm khám lâm sàng cẩn thận, nội soi trực tràng. Một sai lầm thường mắc phải là cắt trĩ cho các bệnh nhân bị ung thư trực tràng.
2 triệu chứng thường gặp và dễ nhận biết nhất ở người bệnh trĩ là đi ngoài ra máu đỏ tươi và sa trĩ khi đại tiện:
- Đi ngoài chảy máu, đau rát hậu môn: Khi đi ngoài có cảm giác đau rát, chảy máu đỏ tươi. Đây là dấu hiệu rõ ràng nhất để nhận biết bệnh, tuy nhiên không phải ai bị trĩ cũng có dấu hiệu này.
- Đi ngoài thấy búi trĩ sa ngoài hậu môn: Bệnh trĩ có nhiều cấp độ, mỗi cấp độ sẽ có độ sa khác nhau.
Khi phát hiện một trong 2 dấu hiệu trên, bạn nên đi khám để được khám, tư vấn về tình trạng bệnh.
Bệnh trĩ không khó để điều trị, tuy nhiên việc phát hiện bệnh trễ và người bệnh tự điều trị bằng những phương pháp dân gian, không phù hợp có thể làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh:
- Trĩ ngoại có thể gây tắc mạch, chảy máu.
- Trĩ nội gây sa nghẹt, tắc mạch, hoại tử, chảy máu.
Là căn bệnh khó nói, nằm ở vị trí nhạy cảm, nhiều người mắc bệnh trĩ có xu hướng tự ý mua thuốc hoặc điều trị theo một vài mẹo dân gian để hết trĩ. Trên thực tế, bệnh trĩ khó tự khỏi nhưng có thể chữa khỏi nếu người bệnh được thăm khám, chẩn đoán kỹ lưỡng và tiến hành điều trị bởi bác sĩ chuyên khoa.
Trong nhiều trường hợp, người bệnh trĩ nếu không được điều trị bằng phương pháp phù hợp, bệnh có thể tiến triển nặng hơn và để lại nhiều biến chứng liên quan đến sức khỏe.
Trĩ là căn bệnh tái đi tái lại nhiều lần nên người bệnh cần có phương pháp điều trị dứt điểm và hiệu quả nhất. Đồng thời, người bệnh cần được tư vấn kỹ càng về chế độ chăm sóc, sinh hoạt để hạn chế sự phát triển của búi trĩ trong tương lai.
Do vậy, nếu có triệu chứng bệnh trĩ, người bệnh nên đến khám tại các cơ sở y tế có uy tín để được khám tầm soát, chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Để chẩn đoán bệnh trĩ, bác sĩ chuyên khoa cần dựa trên việc khai thác yếu tố bệnh sử và chẩn đoán hình ảnh để phân biệt với các bệnh lý có biểu hiện tương tự.
Nội soi đại tràng hoặc trực tràng là bước quan trọng trong việc đánh giá và chẩn đoán bệnh trĩ, đồng thời loại trừ các bệnh lý khác như: nứt hậu môn, polyp hậu môn – trực tràng,… đặc biệt là ung thư đại tràng – trực tràng.
Tại Bệnh viện Hoàn Mỹ Đà Nẵng, người bệnh được bác sĩ chuyên khoa thăm khám, khai thác bệnh sử và tiến hành các chẩn đoán cận lâm sàng cần thiết (xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh) tùy tình trạng bệnh để chẩn đoán và đưa ra phương pháp điều trị chính xác nhất cho người bệnh.
Bệnh trĩ có thể điều trị bằng phương pháp nội khoa, thủ thuật hay phẫu thuật. Bác sĩ chuyên khoa sẽ chỉ định điều trị tùy theo giai đoạn phát triển của bệnh, theo hoàn cảnh và nguyện vọng của bệnh nhân, cũng như kinh nghiệm của thầy thuốc và trang thiết bị của cơ sở.
- Điều trị nội khoa và thủ thuật: gồm các phương pháp dùng thuốc, cho chích thuốc tạo xơ teo, thắt vòng cao su,…
- Phẫu thuật: thường được xem là phương sách cuối cùng khi các phương pháp nội khoa và thủ thuật nêu trên không hiệu quả. Chỉ định phẫu thuật thường chỉ áp dụng cho các búi trĩ nội độ 3, độ 4, trĩ có huyết khối, trĩ vòng sa và trĩ xuất huyết trầm trọng. Hai loại phẫu thuật được dùng nhiều nhất hiện nay là phẫu thuật bằng phương pháp Milligan Morgan và Longo.
- Phẫu thuật Milligan Morgan: nguyên tắc phẫu thuật này là cắt riêng biệt từng búi trĩ, để lại ở giữa các búi trĩ các cầu da, niêm mạc. Nhược điểm là đau nhiều sau mổ, thời gian nằm viện dài, thời gian trở lại lao động muộn và thường không hiệu quả trong các trường hợp trĩ vòng.
- Phẫu thuật cắt trĩ Longo: là phẫu thuật mới hơn, sử dụng máy khâu vòng để cắt một khoanh niêm mạc trên đường lược khoảng 2-3cm và khâu vòng bằng máy bấm. Nguyên tắc của phẫu thuật này là cắt và khâu khoanh niêm mạc, nhằm mục đích giảm lưu lượng máu đến đám rối tĩnh mạch trĩ vốn bị giãn phồng, nhờ đó thu nhỏ thể tích các búi trĩ và bảo tồn khối đệm hậu môn. Phương pháp này hiện nay rất được ưa chuộng vì ít đau, thời gian nằm viện ngắn, nhanh lành bệnh, bệnh nhân lao động trở lại sớm hơn.